Anlat?daki Hakikat

Bu haftaki konuğum Türkçe edebiyatın usta yazarı Latife Tekin idi. Sohbette yazma süreci, Sevgili Arsız Ölüm, Gümüşlük Akademisi Vakfı, edebiyatçılarla anıları, İlhan Berk; evet edebiyat üzerine konuştuk.

  "Venedik Taciri'nde Beden ve Bağışlama"  başlığı altında Akdemisyen Çimen Günay -Erkol Shakespeare eseri olan Venedik Taciri adlı yapıtı inceledi.

Fotoğraf sanatçısı Merve Ünsal'ın Amsterdam'da düzenlenen bir festivalde "Harbouring Feelings" adıyla Berlin merkezli kolektif On Off tarafından tasarlanan geri dönüştürülmüş malzemelerle üretilmiş bir salda gerçekleştirdiği "suyun yüzeyinde kalmak" performansı, savaş yüzünden ülkesini terkedenleri ya da "yapay bir alan" yaratma deneyimini performans, dil, psikoloji metinleri eşliğinde"Liman ve Duygular" başlığı altında konuştuk.

  Ömer Madra ile Açık Radyo kuruluş felsefesi ve yeni dönem yayınlarının bu felsefeyle nasıl ilişkilendiği üzerine sohbet edildi.

  Sanatçı Merve Ünsal ile heykeltraş Cengiz Çekil sanatı üzerine konuştuk. "Temizlik Bezi ile" ve "Takıntı"  adlı yerleştirme yapıtları üzerinden kadın temsiliyeti, obsesyon, agresyon ve cinsellik temaları tartışıldı.

W.Shakespeare eserleri incelemelerinde bu hafta İngiliz yazarın Romeo ve Juliet adlı eserini "Romeo ve Juliet'te Yakınlıklar" başlığı altında çalıştık. Akademisyen Çimen Günay-Erkol bu metni hegemonik erkeklik, aşırı erkeklik çabası (horozlanma) kavramlarıyla irdelerken, bir taraftan da hikayenin simetrik yapılanışının izleri takip edilmeye çalışıldı.  

Akademisyen Doç.Dr.Hakan Atalay ile Arthur  Schopenhauer felsefesi ve beyin biyolojisi metinleri arasındaki ilişkiyi "Beden ve Felsefe" başlıklı konu üzerinden inceledik. Konuğumuz bu sohbette okumalarını özelleştirdiği  nöropsikanaliz -özellikle de Sigmund Freud- kuramıyla bağıntılarına işaret ederek tartışmayı zenginleştirdi. Zaman zaman sosyolojik ve iktisadi metinlerle de iç içe geçmiş metinlerarası bu tartışma oldukça dikkat çekiciydi.

İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Doç.Dr.Çiğdem Yalçın ile "Karmaşıklık Bilimi ve Kaos" hakkında sohbet ettik. Sante Fe enstitüsünden bahisle metinlerarası bir tartışma zeminini sizlerle paylaşmış olduk.

Özyeğin Üniversitesi Akdemisyeni Çimen Günay- Erkol ile Shakespeare eserleri incelemelerinin beşincisinde "Macbeth ve Kahraman'ın Cinsiyeti" başlığı altında ünlü yazarın "Macbeth" adlı eserini inceledik.  Programda metnin yapısını oluşturan "benzerlikler" bahsinde; edebi eserlerde bilhassa analojik bağıntılar kurarak ilerlemenin o metinde bir katılaşmaya yol açabileceğine, anlatıyı didaktik -akıl veren- bir üsluba vardırabileceğine dikkat çektik. Yine psikanalitik kuram açısından  "id"; "O" ya da "öteki" nin zaman, mekan ve özne olarak nasıl yapılandığını "cadı" lar üzerinde odaklanarak tartıştık.

Bu programda Merve Ünsal'ın  "Performans Olarak Fotoğraf" başlığı altında hazırladığı çalışması üzerinde sohbet ettik.

Shakespare eserleri incelemelerinin dördüncüsünde Çimen Günay Erkol İngiliz yazarın Hamlet adlı oyununu "Hamlet ve Babanın Yokluğu" başlığı ile ele aldı. 

Bu hafta fotoğraf sanatçısı Merve Ünsal'la "Metin Olarak Fotoğraf" başlığı altında, fotoğraf kuramı ve Francesca Woodman fotoğrafları üzerinden bir sohbet gerçekleştirdik.  Programda belki de bir kaç açıdan yeni bir teknik denendi; görsel malzeme olan fotoğraf, sergilenmek yerine bir "okur" ya da "anlatıcı" aracılığıyla dinleyenlere benzetmek gerekirse "radyo tiyatrosu" şeklinde aktarılmış oldu. Bu teknik üzerine kişisel kısa bir yorum yapılacaksa eğer; fotoğrafı yorumlayanlar arasında geçen konuşmalar programın özelliğine fazladan bir "mahremiyet" ve "gizem" duygusu da eklemiş oldu denebilir.  Metin olarak fotoğraf: Fotoğraf, metin olarak ve metin gibi okunduğunda neler anlatabilir? Metinlerarası okumalarda, fotoğrafları öncelikle program çerçevesinde metinselleştirerek anlattıktan sonra kullanılan kelimeler ve anlatım biçimleri üzerine disiplinlerarası bir tartışma gerçekleştirildi. Giriş metinleri olarak Francesca Woodman ve Sophie Calle'in fotoğraflarını ele alındı.  

William Shakespeare eserleri incelemeleri devam ediyor; bu programda İngiliz yazarın "Bir yaz gecesi rüyası" adlı tiyatro eserini "Oberon ve Titania'nın Güç Savaşı" adlı başlıkta Çimen Günay Erkol ile tartıştık. Bu metni ön-haz, fetişik anlam, lirik anlatı kavramlarıyla ilişkilendirerek anlamaya çalıştık.

Bu haftaki konuğumuz Avustralya'nın Sidney  kentinde yaşayan Muzaffer Oruçoğlu idi, "Resimde İktidar ve Politika" konusunda sohbet gerçekleştirdik.

"Çocuklara Dair Hikâyat ve Psikanaliz" başlığı altında Prof. Dr. Türkay Demir ile edebiyat ve psikanaliz üzerine metinlerarası bir sohbet gerçekleştirdik. Görüşme, dinleme, belirsizlik kavramları üzerinde durduk.  

Shakespeare eserleri incelemeleri serisinde Çimen Günay Erkol ile "Fırtına ve Emperyal Babalık"  başlığı altında usta yazarın bu kez de Fırtına adlı eserini konuştuk. Fırtına ve Emperyal Babalık Bu programda Shakespeare’in Fırtına adlı oyunundaki güç ve iktidar ilişkilerini, aşk, sihir, ötekilik ve kolonyalizm temaları çerçevesinde tartıştık. Fırtına, taht kavgaları ile çerçevelenmiş bir egemenlik tartışması sunar. Prospero ve kızı Miranda taht kavgalarından kaçarak ıssız bir adaya düşmüşlerdir. Adada büyücü Sycorax ve yarı insan yarı hayvan oğlu Caliban yaşamaktadır. İkinci bir gemi kazası, Prospero’yu kaçmak zorunda bırakan kişileri de aynı adaya düşürür. Oyun adada kimin sözünün geçeceği, Prospero’nun intikamını alıp alamayacağı gibi tartışmalarla ilerler. Programda Prospero’nun kızı Miranda, adadaki vahşi Caliban ve onunla aynı adaya sığınmak zorunda kalan rakipleri ile arasındaki ilişkileri, “babalık” metaforunun zengin anlamları ile birlikte ele aladık.

Mustafa Cemal'le, "Alman İdealizminin En Eski Programı; Kant, Hegel, Anarşizm" hakkında konuştuk.  

ODTÜ öğretim üyesi akademisyen Prof.Dr.Celal Abdi Güzer ile "Mimarlık ve Eleştiri" konusunda bir sohbet gerçekleştirdik.

Tanol Türkoğlu ile "Dijital Yakın(sama)" konusunda metinlerarası bir sohbet gerçekleştirdik.  

Bu hafta konuğumuz Doç.Dr. Gökhan Yavuz Demir ile "Logos'un Zayıflığı Üzerine" konusunda sohbet ettik.